• This is Slide 1 Title

    This is slide 1 description. Go to Edit HTML and replace these sentences with your own words.

  • This is Slide 2 Title

    This is slide 2 description. Go to Edit HTML and replace these sentences with your own words.

  • This is Slide 3 Title

    This is slide 3 description. Go to Edit HTML and replace these sentences with your own words.

Chủ Nhật, 31 tháng 12, 2000

Nhận biết bệnh thiếu máu não

Và em thường xuyên bị tê bì chân tay. Không biết có phải em bị thiếu máu não?

Lâm Thị Huyền (lamhuyen@gmail.com)

Não rất nhạy cảm với tình trạng thiếu ôxy. Người bị thiếu máu não thường có các biểu hiện sau: Hay bị đau đầu khi đầu, người bệnh chỉ bị đau nhói một vùng nào đó cố định, sau đó dần dần cơn đau sẽ lan ra khắp đầu, đầu và cơ thể nặng trịch đặc biệt những lúc phải di chuyển, suy nghĩ nhiều hay khi mới ngủ dậy. Kèm theo là hoa mắt, chóng mặt, ù tai và mất ngủ. Do mất ngủ triền miên nên người bệnh luôn cảm thấy chán chường và mệt mỏi, không có hứng thú cũng như tinh thần để làm việc. Tâm trạng hay gắt gỏng, thờ ơ với mọi thứ xung quanh và rất dễ bị kích động. Chính do thiếu máu não dẫn đến máu không được đẩy lên đủ để não bộ có thể hoạt động. Hiện tượng nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt… diễn ra liên tục sẽ khiến bệnh nhân giảm dần trí nhớ, quên nhanh mọi việc. Suy giảm trí nhớ vừa do tình trạng lão hóa ở tế bào não, thoái hóa não, teo não, vừa do tình trạng thiếu máu nuôi não. Người mắc bệnh thường có cảm giác tê ở đầu các ngón tay, đôi khi cảm thấy dưới da râm ran như bị kiến bò. Hay bị đau dọc xương sườn, đôi lúc có cảm giác lạnh sống lưng, chân tay nhức mỏi, đau dọc vai gáy và đau dọc các xương sườn... Nếu có biểu hiện tình trạng thiếu máu não bạn nên đi khám chuyên khoa nội thần kinh để tìm nguyên do và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc.

BS. Nguyễn Văn Thịnh

Chlamydia làm tăng gấp đôi nguy cơ ung thư buồng trứng

Nghiên cứu này lần trước nhất chỉ ra những biến chứng nghiêm trọng liên quan tới căn bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất.

Trong những năm sắp đây, các nhân viên y tế đã nỗ lự để kiểm soát các nhiễm trùng HPV, các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác được cho là làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng báo cáo này cho thấy HPV không gây ra nguy cơ nhiều như chlamydia và nguy cơ này tăng ở tất cả những người từng bị nhiễm trùng này bất kể thời gian bị là bao lâu.

Nghiên cứu phân tích hơn 1.000 phụ nữ tại Mỹ và Ba Lan này không thể xác định xem việc điều trị chlamydia sớm có thể làm giảm đáng kể nguy cơ này hay không.

Tác giả chính Britton Trabert thuộc viện Viện Ung thư Quốc gia cho biết: “Dữ liệu của chúng tôi ủng hộ bằng chứng cho thấy vai trò của viêm khung chậu trong ung thư buồng trứng và nguyên do chính của bệnh viêm khung chậu, đặc biệt tại Mỹ là nhiễm nhiễm chlamydia.

Chlamydia làm nâng cao gấp đôi nguy cơ ung thư buồng trứng

"Chúng tôi thấy nguy cơ ung thư buồng trứng nâng cao gấp đôi ở người có tiền sử viêm đại tràng".

Bà nói thêm rằng ung thư buồng trứng là một căn bệnh ung thư khá hiếm, nhưng phụ nữ mắc bệnh sẽ có tỷ lệ sống sót thấp.

Đây là nguyên do hàng thứ năm gây tử vong vì ung thư tại phụ nữ, 55% phụ nữ chết vì ung thư trong vòng 5 năm sau chẩn đoán.

Chlamydia là 1 bệnh phổ biến trên khắp thế giới, bao gồm cả Mỹ, nơi có tới 1,5 triệu người trưởng thành bị mắc.

Mặc dù bệnh có thể được chữa khỏi chỉ với 1 viên thuốc, hoặc 1 đợt kháng sinh nhưng rất khó để phát hiện bệnh.

Thông thường, bệnh không có triệu chứng và chỉ được phát hiện từ xét nghiệm bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Ung thư buồng trứng cũng rất khó phát hiện.

Các triệu chứng bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như đầy hơi, táo bón, mệt mỏi, đau bụng. Các phương pháp sàng lọc như tét Pap hoặc khám phụ khoa là kiểm tra ban đầu tốt nhất.

Để điều tra mối liên quan này, Trabert phân tích dữ liệu từ hai nghiên cứu.

Nghiên cứu trước tiên là từ Ba Lan, liên quan tới 279 bệnh nhân ung thư buồng trứng và 556 người trong nhóm chứng.

Một nghiên cứu khác của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, bao gồm 160 phụ nữ bị ung thư buồng trứng trong thời gian theo dõi và 159 người trong nhóm chứng.

Cả 2 nghiên cứu đều phát hiện ra phụ nữ đã từng bị nhiễm chlamydia đã tăng gấp đôi nguy cơ ung thư buồng trứng, trong lúc HPV dường như không ảnh hưởng tới nguy cơ này.

BS Thu Vân

(Theo Dailymail)

Caffein ảnh hưởng thế nào đến huyết áp?

(nguyenanh1971@gmail.com)

Caffein có thể làm tăng huyết áp ngắn hạn, nhưng gia nâng cao đáng kể, ngay cả khi bạn không bị nâng cao huyết áp. Hiện chưa rõ nguyên nhân của sự gia tăng huyết áp này. Một số nhà nghiên cứu tin rằng caffein có thể ngăn chặn 1 hormon có tác dụng giữ cho động mạch mở rộng. Một số nghiên cứu khác chứng minh rằng chất caffein làm tuyến thượng thận giải phóng thêm adrenalin, làm nâng cao huyết áp.

Theo dõi trên một số người liên tục uống các đồ uống có chứa caffein (như cà phê) thấy họ có huyết áp trung bình cao hơn những người không uống. Tuy nhiên, những người thường xuyên uống các thức uống có chứa caffein sẽ phát triển khả năng “chịu đựng” caffein. Kết quả là, caffein không có tác động lâu dài đến huyết áp của họ.

Để xem liệu caffein có thể làm nâng cao huyết áp hay không, hãy kiểm tra huyết áp của bạn trước lúc uống một tách cà phê 30-120 phút sau đó. Nếu huyết áp của bạn tăng khoảng 5-10 điểm, nghĩa là huyết áp của bạn nhạy cảm với caffein. Nếu bạn dự định giảm lượng cà phê hàng ngày, hãy làm việc đó từ từ trong vài ngày tới 1 tuần để tránh hiệu ứng đau đầu do “cai” cà phê đột ngột.

Nếu bạn bị nâng cao huyết áp và quan tâm đến hiệu quả của caffein đối với huyết áp của mình, hãy nỗ lự giảm thiểu lượng caffein bạn uống ở mức 200mg mỗi ngày - tương đương với lượng cà phê pha trong hai ly (230ml). Cần nhớ rằng lượng caffein trong ly cà phê của bạn tùy thuộc về công thức pha chế của cơ sở hoặc nhãn hàng.

Tránh uống cà phê ngay trước các hoạt động có nhiều khả năng làm tăng huyết áp của bạn, chẳng hạn như tập thể dục, cử tạ hoặc lao động chân tay nặng nhọc.

BS. Thủy Nguyên

5 dấu hiệu cảnh báo “vùng kín” của bạn bị lão hóa

Khi phụ nữ bước qua tuổi 30, nếu như không chăm sóc cẩn thận thì chẳng những sức khỏe, nhan sắc mà ngay cả “vùng kín” cũng nhanh nhất có hiện tượng những dấu hiệu “lão hóa”. Ngẫm thử xem “vùng kín” của bạn đã cảnh báo dấu hiệu “lão hóa” nào chưa nhé?

1. Độ co thắt, đàn hồi suy giảm

Hàm lượng nội tiết tố nữ estrogen thường tỷ lệ nghịch với tuổi tác của phụ nữ. Vì thế, lúc bạn bước vào độ tuổi trung niên, estrogen giảm đáng kể, “vùng kín” sẽ không còn duy trì độ màu mỡ và khả năng đàn hồi như thời con gái, thậm chí trở nên khô cứng và thô ráp hơn.

2. Ham muốn ít hơn

Trừ giai đoạn “hồi xuân”, việc thiếu hụt estrogen kéo theo tình trạng giảm tiết dịch bôi trơn hoặc mất thời gian lâu hơn để dịch được tiết ra trong quy trình “mây mưa”, từ đó khiến phái nữ ngày một ít mê say muốn hơn so với trước.

3. Tử cung bị thu hẹp

Estrogen giảm mặc nhiên cũng góp phần thu hẹp kích thước tử cung, đánh dấu thời kỳ “thoái trào” của các cơ quan sinh sản.4. Tiểu luôn tiện mất kiểm soát

Khi bước vào độ tuổi lão hóa, các cơ quan xung quanh “vùng kín” không còn được bền chắc, 1 số chị em có thể sẽ mất khả năng kiểm soát tình trạng tiểu tiện, nhẹ hơn là són tiểu lúc lên cơn ho hoặc buồn hắt hơi.

5. Viêm nhiễm “vùng kín”

Tất nhiên không phải cứ “vùng kín” viêm nhiễm là chúng ta lại quy chụp rằng nó đang bị “lão hóa”, nhưng đây cũng là 1 trong những dấu hiệu cảnh báo nguy cơ “lão hóa vùng kín” mà phái đẹp cần chú ý. Hãy nỗ lự chăm sóc và gìn giữ để “vùng kín” của bạn kéo dài được “thanh xuân” lâu hơn!

Đau quanh vai điều trị thế nào?

nguyenhuutuan@gmail.com

Đau như bạn trình bày có phần nhiều nguyên nhân. Hay gặp là viêm quanh khớp vai và đau vai gáy. Đau vai có những nguyên do ở tại khớp vai, hoặc nguyên do từ ngoài khớp như cơ, bao gân, dây chằng, thần kinh, mạch máu... Ngoài ra đau vai còn do thiểu năng vành, do u đỉnh phổi, cũng có khi do thoái hóa đốt sống cổ dẫn đến các dây thần kinh chi phối vùng vai và cánh tay bị chèn ép gây đau (còn gọi hội chứng vai gáy). Bệnh hay gặp ở tuổi trung niên và người cao tuổi, tuổi trẻ ít gặp hơn. Bệnh nhân thường cảm thấy đau âm ỉ thậm chí khó nhấc được tay lên. Ấn đau nhiều nơi quanh vai, vùng ngực, lưng hoặc có điểm đau rõ rệt như điểm bám gân nhị đầu, gân trên gai, mỏm cùng vai nhưng không sưng nóng đỏ. Trong thư bạn không nói đã khám và điều trị bằng thuốc gì. Nếu chưa có thời gian đi khám bạn có thể dùng thuốc vitamin nhóm B (vitamin3B), thuốc giảm đau đơn giản như paracetamol hoặc thuốc giảm đau chống viêm không steroid, thuốc giãn cơ bệnh cũng sẽ cải thiện. Tuy nhiên, để xác định nguyên do bạn nên đi khám ở chuyên khoa xương khớp . Bác sĩ sẽ chỉ định chụp Xquang đốt sống cổ hoặc khớp vai, nếu do thoái hóa khớp, hoặc viêm khớp thì tùy nguyên do mà việc điều trị, có lúc cần phối hợp nhiều biện pháp như liệu pháp vận động, xoa bóp, bấm huyệt, chiếu tia hồng ngoại sóng ngắn, kết hợp bổ sung các thuốc tăng cường sụn khớp, thuốc chống viêm, chống thoái hóa... Nếu thiểu năng mạch vành cần kết hợp điều trị tim mạch để tránh tai biến nguy hiểm.

BS. Đinh Thị Thanh

Trị rôm sảy ở người lớn, thuốc gì?

Nguyễn Hải Nam (Thanh Hóa)

Rôm sảy thường xuất hiện về thời điểm nhiệt độ môi trường tăng cao trong những ngày nắng nóng. Vào giai đoạn này, tuyến ngoại tiết bài tiết mồ hôi ra bề mặt da để làm mát cơ thể và bốc hơi.Nếu các ống tuyến tiết mồ hôi bị nghẽn, mồ hôi sẽ bị giữ lại dưới da gây tình trạng viêm, nổi mụn đỏ và có cảm giác gai, ngứa. Ở người lớn, lúc hoạt động quá nhiều khiến mồ hôi ra nhiều có thể bị rôm sảy, bên cạnh đó những người nằm giường quá lâu khiến bề mặt da tiếp xúc liên tục với mặt giường gây nóng, bí hay người đang điều trị bệnh bằng thuốc gặp tác dụng phụ cũng có thể gây rôm sảy. Đối với từng nguyên nhân sẽ có biện pháp loại trừ rôm khác nhau.

Trong trường hợp của bạn, rôm sảy được hình thành do tắc nghẽn tuyến mồ hôi thì biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất là làm mát da, tránh để cơ thể toát mồ hôi bằng cách mặc quần áo thoáng mát, dùng máy lạnh, quạt thông khí, hạn chế vận động… Đối với các trường hợp rôm sảy nhẹ thường không phải điều trị gì đặc biệt. Nhưng với những dạng nặng hơn, bạn có thể sử dụng thuốc ngăn ngừa tình trạng bít các ống tuyến mồ hôi như anhydrous lanolin hay loại thuốc bôi có chứa steroid. Bên cạnh đó, để giảm tình trạng ngứa do rôm sảy, bạn cũng có thể dùng dung dịch calamine hay uống vitamin C. Tuy nhiên, mỗi loại thuốc có những đặc điểm riêng bạn cần Quan tâm để dùng cho đúng liều lượng và cách sử dụng. Chẳng hạn lúc sử dụng dung dịch calamine, cần lắc kỹ trước lúc dùng, sau đó thấm ướt dung dịch vào bông gạc rồi thoa vào vùng da bị bệnh, để thuốc tự khô trên da. Ngoài ra, cần nhất là chú ý, loại thuốc này chỉ được bôi ngoài da, không được nuốt và không làm dính vào mắt hoặc niêm mạc như bên trong miệng, mũi, bộ phận sinh dục hoặc khu vực hậu môn.

Rôm sảy có nhiều dạng không giống như rôm sảy kết tinh (thường gặp tại người to mới di chuyển từ vùng mát sang vùng nóng), rôm sảy đỏ và rôm sảy sâu (xảy ra chủ yếu ở những người lớn đã bị nhiều đợt rôm sảy đỏ). Do đó, để việc dùng thuốc hiệu quả, ví dụ bạn bị rôm sảy nặng thì nên đến chuyên khoa da liễu để được hướng dẫn thích hợp với tình trạng cụ thể của bạn.

BS. Nguyễn Thu Hà

Chăm sóc răng miệng cho trẻ theo độ tuổi

“Sức khỏe răng miệng có mối liên quan chặt chẽ với sức khỏe tổng quát. Không nên tách rời hai vấn đề này với nhau. Một khi các bệnh răng miệng đã xuất hiện, sẽ gây ảnh hưởng tới chức năng ăn nhai, dinh dưỡng, giao tiếp và thẩm mỹ. Hơn thế, các bệnh răng miệng còn gây ảnh hưởng đến kinh tế nói chung và năng suất lao động của mỗi cá nhân nói riêng”. Chính vì vậy, việc chăm sóc răng miệng cần được được nâng cao, tập trung về từng giai đoạn phát triển của mỗi người, từ trong bụng mẹ, trở nên 1 đứa trẻ và tiếp tục cho đến suốt cuộc đời.

Trước sinh

Phụ nữ mang thai cần được kiểm tra tổng quát và vệ sinh răng miệng sạch sẽ, song song thực hiện những điều trị nha khoa cấp thiết bởi những vi khuẩn gây sâu răng có thể truyền từ mẹ sang con sau khi bé được sinh ra: chải răng thấp nhất hai lần một ngày với kem đánh răng có chứa fluoride. Sử dụng bàn chải lông mềm sao cho đảm bảo vệ sinh được toàn bộ các mặt răng và nhất là vùng tiếp giáp răng với lợi. Đây chính là khởi nguồn của bệnh lợi; giảm thiểu ăn đồ ngọt hay bữa phụ nhiều tinh bột trong ngày: uống ít đồ uống có đường và ăn ít đồ ngọt, nước uống có ga và các loại kẹo ngọt có thể gây ra sâu răng. Ăn nhiều trái cây và rau củ; đem đến đầy đủ canxi: mẹ mang thai cần lượng canxi cho sự phát triển của răng và xương của em bé. Canxi có thể được tìm thấy trong sữa, phô mát, đậu khô và những loại rau có lá xanh.

Chăm sóc răng miệng cho trẻ theo độ tuổi

Hướng dẫn trẻ chải răng đúng cách để hạn chế sâu răng.

Từ 0 - 6 tháng

Kiểm tra lượng fluoride: fluoride giúp ngăn ngừa hình thành sâu răng và làm răng chắc khỏe hơn. Hãy xin giải đáp của nha sĩ hoặc bác sĩ xem nguồn nước đang dùng có bảo đảm lượng fluoride giúp ngăn ngừa sâu răng hay không. Nếu không đủ, hoặc bạn dùng nước đóng chai để nấu hay uống, bác sĩ hay nha sĩ của bạn có thể kê thêm fluoride để bổ sung cho em bé; tránh cho trẻ bú bình trong lúc ngủ. Bú bình không những có thể gây sâu răng mà còn gây ra nhiều hậu quả khác nếu như tăng nguy cơ mắc hội chứng ngừng thở lúc ngủ. Nếu bé bú sữa mẹ, tránh để bé ngậm ti liên tục.

Những nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng người chăm trẻ có thể truyền những vi khuẩn gây sâu răng cho bé ngay lúc bé Tiến hành mọc răng. Điều này có thể diễn ra thông qua việc dùng chung và/hoặc nếm thức ăn của bé hoặc để bé cho tay vào miệng bạn. Có những lỗ sâu chưa được trám cũng đồng nghĩa sẽ có không ít cơ hội để truyền những vi khuẩn này hơn, vì thế cần trám những lỗ sâu này ngay khi có thể!

6-18 tháng

Hạn chế tối đa việc bú bình liên tục trong ngày và bú bình trong lúc ngủ. Vệ sinh răng miệng cho trẻ hàng ngày. Khi răng của trẻ bắt đầu mọc về tháng thứ 6, bạn nên lau sạch răng cho trẻ hàng ngày bằng bàn chải trẻ em mềm, ướt. Vén môi và quan sát răng của trẻ. Nếu bạn nhìn thấy các đốm màu nâu hoặc màu trắng như phấn, hãy đưa trẻ tới nha sĩ để khám và điều trị. Ngay khi trẻ được một tuổi, cần đưa trẻ đi khám tại nha sĩ lần đầu tiên!

18-24 tháng

Sau đây là ba cách nhu yếu để bảo vệ nụ cười của trẻ trong giai đoạn chập chững biết đi: giảm bớt số lần ăn bữa phụ của trẻ trong ngày; tránh cho trẻ uống nước có ga, kẹo ngọt và thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây chiên hay bánh quy dính; tránh ăn vặt liên tục. Mỗi lần trẻ ăn kẹo hay thức ăn giàu tinh bột, axít sẽ tấn công răng của trẻ. Axít tấn công càng nhiều thì sâu răng có hiện tượng càng nhiều. Nếu bạn quyết định cho trẻ ăn kẹo hay thực phẩm giàu tinh bột, hãy cho trẻ ăn về bữa chính; giảm số bữa nhẹ xuống 2-3 lần 1 ngày. Chải răng ít nhất 2 lần 1 ngày.

Chải răng cho trẻ sau bữa ăn sáng và trước lúc đi ngủ. Sử dụng bàn chải mềm, thích hợp với trẻ nhỏ để làm sạch răng và lợi của trẻ. Nếu trẻ đã biết nhổ sau lúc chải răng, hãy cho trẻ chải răng với 1 lượng kem đánh răng chứa fluoride dành tro trẻ em với lượng cỡ bằng hạt đậu. Trẻ có thể Tiến hành thực hành tự chải răng, nhưng bạn sẽ phải giám sát và trợ giúp trẻ. Đa số trẻ em có thể chải răng thuần thục lúc chúng từ 6 tuổi trở lên.

2-5 tuổi

Một bộ răng sữa khỏe mạnh sẽ góp phần bảo đảm chức năng ăn nhai, thẩm mỹ, giao tiếp và tạo tiền đề rất tốt cho 1 bộ răng vĩnh viễn khỏe mạnh. Khám răng định kỳ là hết sức nhu yếu để duy trì 1 sức khỏe răng miệng tốt.

Các bậc phụ huynh hãy giúp các con chải răng mỗi ngày ít nhất hai lần, mỗi lần 3-5 phút sử dụng bàn chải thông thường hoặc bàn chải điện có lông mềm. Đưa trẻ đi khám răng định kỳ 6 tháng 1 lần, bắt đầu từ lúc trẻ được 2 tuổi rưỡi - 3 tuổi, hoặc theo chỉ định của nha sĩ.

6-12 tuổi

Trẻ sẽ trải qua nhiều trảo đổi trong giai đoạn này bởi hàm răng sữa sẽ dần được thay thế bởi hàm răng vĩnh viễn. Răng vĩnh viễn thường lớn hơn và màu sắc vàng hơn so với răng sữa. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn “Vịt con xấu xí” bởi đôi lúc có hiện tượng chen chúc răng và kém thẩm mỹ. Nhưng các bậc cha mẹ không nên quá lo lắng bởi xương hàm của trẻ vẫn đang phát triển.

Chiếc răng vĩnh viễn trước nhất mọc lên thông thường là răng cửa hàm dưới vào khoảng 6 tuổi; chiếc răng hàm vĩnh viễn trước hết mọc lên thường được gọi là “răng hàm sáu tuổi”. Nó sẽ xuất hiện sau răng hàm sữa cuối cùng và không thay thế vị trí của răng sữa.

Trong suốt những năm tháng phát triển của trẻ, trải qua những giai đoạn khác nhau, bộ răng của chúng sẽ tiếp tục có những thay đổi. Một số trẻ sẽ cần phải đến khám bác sĩ chỉnh nha để dựng thẳng những răng bị nghiêng hay sắp đều các răng trên cung hàm.

BS. Lê Quỳnh Anh

Mùa xuân, cần cảnh giác bệnh viêm màng não ở trẻ em

Những dấu hiệu bệnh tại trẻ em

Màng não bị viêm.

Theo những điều tra dịch bệnh hằng năm của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thì các ca bệnh viêm màng não do não mô cầu và do Hib thường có dấu hiệu nâng cao lên về mùa xuân. Đối tượng mắc cốt yếu là trẻ em. Có những trường hợp đến nhập viện đã rất nguy kịch do gia đình thấy những biểu hiện thông thường như cảm cúm nên chủ quan không đưa trẻ đi khám và điều trị kịp thời.

Viêm màng não mô cầu (VMNMC) có hiện tượng tại toàn bộ các vùng miền tại nước ta, cốt yếu là miền Bắc, nhất là về mùa đông xuân và cuối thu đầu đông, do thời tiết lạnh ẩm, đi cùng với mùa của những bệnh truyền nhiễm khác do vi khuẩn và virut. Ở miền Nam, bệnh ít gặp hơn, số mắc bệnh thường tăng lên về khoảng tháng 5 đến tháng 7. Bệnh thường gặp tại trẻ em và những người trẻ tuổi sống tập trung tại ký túc xá, trường học hay những khu đông dân cư có đời sống kém vệ sinh.

Bệnh có tỉ lệ tử vong khá cao ví dụ không được phát hiện sớm và điều trị đúng. Bệnh lây theo đường hô hấp, trong khả năng ít hơn có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với bàn tay, vật dụng cá nhân bị nhiễm vi khuẩn từ bệnh phẩm của bệnh nhân. Sau khi khỏi bệnh, người bệnh có miễn dịch với vi khuẩn màng não cầu đồng týp huyết thanh, không những thế thời gian miễn dịch không dài, có thể 2 - 3 năm, người đó vẫn có thể tái nhiễm hoặc nhiễm một týp vi khuẩn khác. Sau lúc xâm nhập về tế bào đường hô hấp trên, gây ra tình trạng viêm mũi họng, người bệnh ho, sốt cao, đau cơ, đau đầu, buồn nôn, có thể bị co giật, giảm trương lực cơ, có biểu hiện của liệt chi, mặt, tri giác giảm... Từ đường hô hấp trên vi khuẩn tiếp tục xâm nhập về máu qua hệ bạch huyết, về khoang não tuỷ hoặc 1 số cơ quan khác như khớp, màng tim... gây viêm, đau ở các cơ quan này. Tùy vị trí xâm nhập, độc lực của vi khuẩn cũng như sức đề kháng của cơ thể mà dẫn đến viêm mũi họng nhẹ tới nhiễm khuẩn huyết đơn giản hoặc kịch phát gây tử vong. Tỷ lệ tử vong của VMNMC từ 5 - 10% số mắc, để lại nhiều di chứng nặng nề về thần kinh, thẩm mỹ.

Đối với bệnh viêm màng não mủ (Hib) thường gặp tại trẻ từ 2 - 5 tuổi. Bệnh thường diễn ra tại thể bán cấp hoặc có thể đột ngột với các triệu chứng cốt yếu như sốt trên 38oC, nôn, ngủ lịm, thóp phồng tại trẻ nhỏ hoặc cứng gáy ở trẻ lớn hơn, trẻ có thể bị kích thích vật vã, co giật từng cơn. Tỷ lệ tử vong của Hib là từ 3 - 8% ở các nước phát triển, còn tại những nước nghèo có thể lên tới 40%. Hib lây qua đường hô hấp, vi khuẩn xâm nhập qua mũi họng. Nguồn lây bệnh chính là người bệnh và người lành mang bệnh, tỷ lệ người lành mang vi khuẩn là 80% ở trẻ em và 20% tại người lớn. Hib có thể xuất hiện quanh năm song tỷ lệ mắc cao nhất vào mùa đông xuân, nhất là là thời tiết ẩm ướt.

Phát hiện sớm sẽ cho kết quả điều trị tốt

Hai căn bệnh này đều đáp ứng tốt điều trị bằng kháng sinh mạnh, ngoài ra nếu như phát hiện bệnh quá muộn thì tỷ lệ tử vong sẽ cao hoặc để lại nhiều di chứng vào phát triển thần kinh như bị liệt toàn thân, bại não, méo tiếng, chân tay khoèo, có những trẻ vẫn phát triển trí tuệ được nhưng do hình dạng bất thường nên sẽ chịu nhiều thiệt thòi khi to lên và hạn chế sự hoà nhập cộng đồng.

Những hy vọng từ vaccin: Các biện pháp phòng bệnh quan trọng vẫn là giữ vệ sinh thân thể và mũi họng sạch sẽ, giữ vệ sinh môi trường liên tục thông thoáng, nhiều ánh sáng, cần duy trì vệ sinh răng miệng, hầu, họng. Khi bị viêm đường hô hấp trên có biểu hiện bệnh cần đưa bệnh nhân đến ngay các cửa hàng y tế.

BS. Nguyễn Văn Dũng

Làm thế nào để phụ nữ sảy thai liên tiếp vẫn có con?

Chị Hòa B. (33 tuổi, Nam Đinh) sụt sùi kể: “Mình lấy chồng hơn 5 năm rồi. Hành trình tìm con của mình chỉ toàn là nước mắt. Cưới được vài tháng, mình có bầu nhưng do không cẩn thận nên thai bị sảy sớm. Sau đó mình canh me mãi mới có thai lại, thì thai 7 tuần không có tim thai. Rồi lần thứ 3, thứ 4, thứ 5, mình đều vui mừng cực độ khi biết có thai nhưng rồi niềm vui ngắn chẳng tày gang, con lại tiếp diễn bỏ mình ra đi lúc được 7, 8 tuần.

Theo báo cáo của Bệnh viện Phụ sản Trung ương từ năm 2013 đến năm 2015 cho thấy, có đến trên 800 thai phụ rơi vào chứng sẩy thai liên tiếp, chiếm tỷ lệ 1% phụ nữ mang thai. Tỷ lệ này tăng lên tại những thai phụ từng bị sẩy thai, thai lưu trước đó.

Tại Hội thảo khoa học một số khiếu nại về miễn dịch - dị ứng năm 2016 do Bệnh viện Medlatec vừa tổ chức tại Hà Nội, PGS.TS. Nguyễn Thị Vân, Nguyên phó khoa dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai đã thể hiện trong những báo cáo khoa học cho thấy, 20% phụ nữ bị sảy thai liên tiếp có liên quan đến nguyên do miễn dịch, phổ biến đặc biệt hội chứng đông máu (kháng phospholipids).

Dễ sảy thai liên tiếp do hội chứng đông máu

Theo PGS.TS. Bác sĩ Nguyễn Thị Vân, Nguyên phó khoa dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai, hội chứng đông máu (hay còn gọi là phospholipids) thuộc về nhóm bệnh tự miễn. Phụ nữ mang bệnh này dễ bị biến chứng thai kỳ. Trong đó, biểu hiện lâm sàng liên quan tới thai sản như: sảy thai trước 10 tuần, chết lưu thai sau 10 tuần, tiền sản giật, sản giật, suy rau thai, huyết khối rau thai, tổn thương mạch tử cung, thai nhi nâng cao cân chậm…

PGS.TS. Bác sĩ Nguyễn Thị Vân đã chỉ ra mối liên quan giữa sự hiện diện của hội chứng đông máu và sảy thai. Nguyên nhân do các kháng thể phospholipid hoạt hóa tiểu cầu, tế bào biểu mô, bạch cầu làm trung gian cho quá trình đông máu dẫn đến hình thành huyết khối động/tĩnh mạch. Đông máu là 1 hiện tượng bình thường của cơ thể giúp cho vết thương nhỏ, mạch máu vỡ nhanh lành. Tuy nhiên, người bị mắc hội chứng này, máu sẽ đông quá mức, làm tắc dòng chảy của máu và gây tổn hại tới các phòng cơ thể, gây ra những biến chứng cho thai phụ.

PGS.TS. Nguyễn Thị Vân, Nguyên phó khoa dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai cho biết, khoảng 20% phụ nữ bị sảy thai liên tiếp có liên quan tới nguyên nhân miễn dịch, phổ biến nhất là hội chứng đông máu (kháng phospholipids).

Làm thế nào để vẫn có con?

PGS.TS. Bác sĩ Nguyễn Thị Vân cho biết, đối với những phụ nữ sảy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân, nên đi xét nghiệm phospholipid. Bác sĩ sẽ cho xét nghiệm các chỉ số: Anti phospholipid IgM, Anti phospholipid IgG, Anti cardiolipin IgM, Anti cardiolipin IgG. Các chỉ số trên ví dụ dương tính thì thai phụ đã bị kháng phospholipid.

Trong trường hợp thai phụ có kháng phospholipid cũng không cần được quá sợ hãi. Để giữ được em bé, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân sử dụng thuốc Aspirin và heparin trọng lượng phân tử thấp, tiêm thuốc chống đông máu Lovenox.

PGS.TS. Nguyễn Thị Vân cũng khuyến cáo về điều hành thai nghén cho những thai phụ có kháng phospholipid như sau:

Đánh mức chi phí trước khi mang thai: Làm các xét nghiệm gan thận, tế bào máu, nước tiểu… Tất cả các trường hợp nên được đi xét nghiệm và đánh mức giá tình trạng thiếu máu, giảm tiểu cầu có thể có hiện tượng hoặc liên quan đến phospholipid.

Phát hiện các biến chứng thai sản: Sau 20 tuần, kiểm tra chặt chẽ tình trạng nâng cao huyết áp và protein niệu, siêu âm 4-6 tuần/lần. Trong quý thứ 3 thai phụ sẽ được đánh giá động mạch tử cung bằng siêu âm, các biến chứng muộn thực hiện 2-4 tuần/lần.

Doppler động mạch tử cung: Nên thực hiện về tuần 20-24.

Chống chỉ định thai nghén: Tăng áp động mạch phổi, tăng huyết áp không kiểm soát và tình trạng tắc mạch sắp đây trong vòng 6 tháng.

Những phụ nữ sẩy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân nên đi xét nghiệm phospholipid

Thanh Loan

Món ăn cho sản phụ thiếu sữa

Sau đây là 1 số món ăn bổ dưỡng và dễ tiêu hóa giúp sản phụ có nguồn sữa dồi dào.

Cháo kê: kê 250g, thịt gà nạc 100g, đường trắng 30g. Thịt gà bỏ da xé nhỏ. Kê bỏ vỏ giã dập cho về nồi thêm nước đun chín nhừ, cho thịt gà và đường về quấy đều, cháo sôi lại 1 lúc là được. Ăn ngày một lần, ăn liền 5 - 7 ngày.

Móng giò lợn hầm lạc nhân, đu đủ xanh rất tốt cho chị em sau đẻ bị thiếu sữa.

Móng giò lợn hầm lạc nhân, đu đủ xanh rất tốt cho chị em sau đẻ bị thiếu sữa.

Móng giò lợn hầm lạc nhân, đu đủ: Móng giò lợn 250 - 300g, lạc nhân 50g, đu đủ non 30g, mắm muối vừa đủ. Móng giò lợn nướng vàng, cạo sạch, chặt vừa miếng, ướp mắm muối đem xào chín. Cho tất cả vật liệu vào nồi thêm nước ninh nhừ, chia hai lần ăn trong ngày, ăn liền 3 - 5 ngày (sau đẻ từ 3 - 5 ngày mới nên ăn).

Cá chép hầm quả sung: cá chép 1 con (250 - 300g), quả sung non 50g, quả mít non 50g, rượu trắng 1 thìa canh, mắm muối vừa đủ. Cá chép làm sạch, đem ướp mắm muối và rượu. Quả sung, quả mít non rửa sạch giã nhỏ chia đôi, 1 nửa rải tại đáy bát to, đặt cá lên và rải tiếp nửa còn lại lên cá, hấp cách thủy. Ăn ngày 1 lần, cần ăn 2 - 3 ngày.

Thịt lợn nạc hầm hạt mít: thịt lợn nạc 300g, hạt mít 300g, mắm muối vừa đủ. Thịt lợn nạc rửa sạch thái miếng ướp mắm muối xào chín tới. Hạt mít bỏ vỏ giã dập cùng thịt lợn nạc cho về nồi thêm nước vừa đủ, hầm nhừ. Ăn ngày 1 lần, cần ăn liền 3 - 5 ngày.

Rau cải cúc thịt lợn nạc hấp cách thủy: rau cải cúc 300g, thịt lợn nạc 150g, lạc nhân 50g, mắm muối vừa đủ. Rau cải cúc nhặt rửa sạch. Lạc nhân giã nhỏ. Thịt lợn nạc rửa sạch băm nhỏ trộn với lạc, mắm muối, viên thành viên bằng quả táo. Dùng bát to, đặt lớp cải cúc ở đáy bát, sau đó cho thịt vào, trên cùng lại rải lớp cải cúc, hấp cách thủy, chia hai lần ăn với cơm. Ăn liền 3 - 5 ngày.

Người mẹ cần được nghỉ ngơi nhiều, cần sự động viên, quan tâm chăm sóc của người thân trong gia đình, tránh mọi căng thẳng. Sản phụ nên ăn đa dạng thực phẩm bổ dưỡng, kiêng các đồ sống lạnh như hải sản; chất tanh như cua, sò, ốc, hến, trai, cá mè; hạn chế các gia vị cay nóng như ớt, hạt tiêu… và các chất kích thích như chè, cà phê...

Lương y Đình Thuấn

Xử trí hăm tã ở trẻ sơ sinh

“Thủ phạm” gây hăm tã tại trẻ

Hăm tã là phản ứng của da lúc hệ thống bài tiết tại da bị bít kín như đổ mồ hôi nhiều mà không được thông thoáng, nước tiểu đọng lại trong tã bỉm lâu, da bị tổn thương, hăm có thể gây ra mụn nhọt nếu như như bé gãi vì ngứa ngáy, da sẽ bị trầy xước, dễ nhiễm khuẩn hoặc có thể nhiễm nấm do ẩm ướt. Hăm tã thường gặp tại trẻ sử dụng bỉm thường xuyên và tầm từ 3 tới 15 tháng tuổi.

Khi mặc bỉm thường xuyên, da bé bị chà xát về bỉm gây hăm tã.

Khi mặc bỉm thường xuyên, da bé bị chà xát về bỉm gây hăm tã.

Nguyên nhân gây hiện tượng hăm tã ở trẻ sơ sinh rất nhiều, nhưng dưới đây là một số “thủ phạm” gây hăm tã phổ biến tại trẻ sơ sinh.

Da bé bị ẩm ướt: Ngay cả những chiếc bỉm có khả năng hút ẩm cao cũng có thể gây ẩm ướt cho vùng da của bé. Nếu trẻ bị ẩm ướt chỉ cần khoảng dài, nó sẽ là cơ hội cho vi khuẩn trong phân kết hợp với nước tiểu để gây tình trạng hăm tã. Nếu nhiễm khuẩn nặng hơn thì hăm đã chuyển sang dạng viêm da.

Da bé bị chà xát với bỉm: Da bé bị chà xát vào bỉm cũng là một nguyên do gây hăm tã, nhất là là với trẻ sơ sinh, da trẻ rất nhạy cảm với hóa chất như hương thơm trong bỉm hay do chất tẩy rửa sử dụng giặt tã. Da trẻ sơ sinh mỏng manh nên ít có khả năng chống đỡ với chất gây viêm và sẽ dễ bị hăm tã hơn trẻ lớn hơn.

Đồ ăn lạ: Hiện tượng trẻ sơ sinh bị hăm tã do đồ ăn lạ phổ biến nhất là lúc trẻ bắt đầu ăn dặm. Thức ăn mới lạ làm đánh tráo thành phần của phân bé khiến cho bé đi đại nhân thể nhiều hơn bình thường. Vùng da xung quanh hậu môn của bé dễ tấy đỏ và hăm.

Nhiễm nấm: Có trường hợp trẻ hăm tã do nhiễm 1 loại nấm men hoặc nấm Candida. Nấm Candida rất phổ biến tại trẻ em, có ở mọi nơi trong môi trường. Nó phát triển tốt ở nơi ấm và ẩm, nhất là bên dưới tã lót.

Khi nào cần điều trị?

Khi trẻ bị hăm tã, những dấu hiệu sau thường có hiện tượng và có thể thấy bằng mắt thường, đó là: đỏ da ở vùng quấn tã; đỏ da ở xung quang bộ phận sinh dục, kèm theo mùi khai. Vùng da đỏ có thể tính từ lúc hậu môn của bé sau đó lan dần ra tới mông và đùi, da căng và có lốm đốm đỏ, ví dụ bội nhiễm thì ở giữa có mủ… Trẻ bị hăm da thường đau khi đi tiêu, quấy nhiều, thậm chí kém ăn, ít ngủ rất khó chăm sóc.

Nên cho trẻ đi khám chuyên khoa da liễu nhi ngay nếu như thấy có các dấu hiệu như: tình trạng hăm xấu hơn, lan rộng hơn và không hết sau 2-3 ngày. Hăm lan đến bụng, tay, lưng, mặt. Trẻ sốt, vùng da bị hăm tấy đỏ, nổi mụn, phồng, loét hoặc vết thương đầy mủ… thì có thể vùng da đó đã bị bội nhiễm hay nhiễm nấm.

Cần điều trị hăm tã đúng cách

Việc điều trị hăm tã cho trẻ còn tùy thuộc tình trạng hăm của trẻ. Hăm tại dạng nhẹ sẽ tự động khỏi Không nhất thiết điều trị. Nếu được phát hiện sớm và xử lý ngay thì vùng da hăm sẽ nhanh chóng lành lặn. Quan trọng nhất là chú trọng vệ sinh cho bé. Phải rửa sạch vùng kín cho bé ngay sau khi đi vệ sinh bằng nước ấm, thấm khô và thay tã mới. Khi rửa cần nhẹ nhàng, tránh để bé đau và xây trầy xước da thêm. Dùng khăn ướt có thể làm khô da bé, cần cẩn thận chọn loại không cồn và không mùi. Càng hạn chế cho bé dùng bỉm thì càng tốt. Luôn luôn rửa sạch tay trước và sau khi thay tã cho bé.

Trường hợp hăm tã nhẹ, chỉ cần bôi kem chống hăm vào các vết hăm. Làn da bé yêu có cơ chế bảo vệ vô cùng non yếu. Do đó nên lưu ý tin tưởng lựa chọn kem chống hăm có chứa chất dexpanthenol (chất tiền vitamin B5) để duy trì độ ẩm tối đa cho làn da của bé, giúp da nhanh hồi phục mà không làm khô da hay bong vẩy. Loại thuốc chống hăm có chứa lanolin (chiết xuất từ mỡ cừu tự nhiên) cũng rất tốt. Lanolin có cấu tạo lipid gần gũi với chất bã nhờn của người. Lanolin vừa có chức năng tạo “hàng rào bảo vệ” không cho da bé tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng da như nước tiểu, phân mà lại không ngăn cản sự bàn luận khí ở da bé, giúp da bé luôn khỏe mạnh. Loại kem có thành phần là kẽm oxyt hoặc có chiết xuất hydrocarbon cũng phù hợp để chống hăm cho bé, giữ vùng da bị ngứa không dính nước tiểu.

Không nên sử dụng phấn rôm để rắc về chỗ hăm vì có thể làm nặng thêm vùng da đang bị tổn thương. Cũng không nên dùng các loại kem thoa có chứa corticoid trừ trường hợp được bác sĩ chỉ định và hướng dẫn cách sử dụng.

Nếu bị hăm tại dạng nặng hoặc có mủ, rất tốt nhất là không bôi kem. Sau khi vệ sinh xong, vệ sinh sạch sẽ cho bé rồi nhúng mông của bé về chậu nước có pha baking soda (một bát nhỏ baking soda vào một chậu nước). Cách này giúp trung hòa axit trong phân và nước tiểu. Sau đó, lau khô bằng khăn mềm.

Với trường hợp nặng, hăm tã có bội nhiễm hoặc do nhiễm nấm ngày một nặng hơn thì phải đưa bé đi khám để dùng thuốc. Bác sĩ sẽ căn cứ tình trạng bội nhiễm để kê thuốc cho bé. Có thể bé phải dùng thuốc hạ sốt (nếu bé sốt cao), thuốc kháng sinh đường uống khi bội nhiễm lan rộng, dùng dung dịch vệ sinh làm sạch vùng da bị tổn thương, kèm thuốc kháng khuẩn bôi tại chỗ có chứa kháng sinh, corticoid. Trường hợp bội nhiễm theo dạng viêm da thì phải cho bé dùng thuốc theo phác đồ trị viêm da.

Nếu hăm tã có dấu hiệu nhiễm nấm thì phải dùng kem chống nấm. Cha mẹ tuyệt đối không dùng nhiều loại kem bôi chống hăm mà không tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa nhi vì điều này sẽ làm nâng cao nguy cơ dị ứng.

Không sử dụng chung kem chống hăm cho nhiều bé. Nếu ngón tay bạn đã chạm về vùng da bé bị hăm thì bạn không dùng lại ngón tay đó để lấy kem trong hũ nữa mà sử dụng ngón tay khác để lấy thêm kem. Nếu có thể, bạn nên để da bé tiếp xúc với không khí trong khoảng thời gian ngắn sau khi thay bỉm. Việc này sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu, thoải mái hơn và các vết hăm cũng sẽ mau lành hơn.

BS. Hồng Hạnh

Chăm sóc trẻ viêm phổi đúng cách

Bệnh nhất là hay gặp lúc thời tiết trảo đổi đột ngột như hiện nay. Xử trí bệnh chủ yếu dựa về chăm sóc đúng cách và khắc phục triệu chứng như: sốt, ho, ngạt mũi... sẽ giúp trẻ nhanh khỏi bệnh, ngược lại sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường.

Tại sao trẻ bị viêm phổi?

Có nhiều nguyên do dẫn tới trẻ bị viêm phổi, trong đó phải kể tới virut: các virut thường gặp là virut hợp bào hô hấp (RSV), virut cúm, á cúm, Adenovirus. Giao mùa là thời điểm virut gây bệnh hô hấp phát triển mạnh. Các loại vi khuẩn và ký sinh trùng, nấm cũng là nguyên do thường gây trẻ nhỏ bị viêm phổi.

Ngoài ra, các yếu tố tiện lợi như: môi trường sống đông đúc, kém vệ sinh, ô nhiễm không khí trong nhà; trong gia đình có người mắc bệnh lao, hút thuốc lá; chưa biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, không bú mẹ, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, thiếu kẽm..., không được tiêm bộ phận đầy đủ và đúng lịch; trẻ đẻ non, cân nặng thấp khi sinh, dị tật bẩm sinh ở đường hô hấp, suy giảm miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải... Đặc biệt là thời điểm giao mùa, thời tiết trảo đổi đột ngột... khiến trẻ dễ mắc bệnh viêm phổi.

Đưa trẻ tới cửa hàng y tế khám khi có biểu hiện bệnh trở nặng.

Đưa trẻ đến trung tâm y tế khám khi có biểu hiện bệnh trở nặng.

Cần phát hiện sớm

Các biểu hiện thường rất đa dạng và phức tạp, tại giai đoạn sớm có thể chỉ có sốt nhẹ, ho húng hắng, chảy nước mắt và nước mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc... Giai đoạn sau, trẻ không được điều trị đúng và theo dõi sát có thể diễn biến nặng hơn với biểu hiện sốt cao, ho tăng, có đờm, khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi... Trẻ mệt mỏi, quấy khóc, có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng.

Lưu ý: Xác định trẻ có thở nhanh hay không bằng cách đếm nhịp thở của trẻ trong đủ một phút. Trẻ được coi là thở nhanh nếu: trẻ dưới hai tháng tuổi, nhịp thở trên 60 lần/phút; trẻ 2-11 tháng tuổi, nhịp thở trên 50 lần/phút; trẻ 12-60 tháng tuổi, nhịp thở trên 40 lần/phút.

Chăm sóc đúng cách giúp trẻ nhanh khỏi bệnh

Việc tin tưởng lựa chọn thuốc điều trị cho trẻ bị viêm phổi còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và do bác sĩ quyết định. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc kháng sinh, thuốc giảm ho điều trị cho con ở nhà. Thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng trong trường hợp trẻ bị viêm phổi do virut. Ho là phản xạ rất tốt để tống xuất chất đờm ra khỏi đường thở, làm thông thoáng đường thở nên không cho trẻ uống thuốc giảm ho khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Một số cách chăm sóc hiệu quả mà cha mẹ có thể làm giúp trẻ nhanh khỏi bệnh như:

Hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm ấm (nhiệt độ nước chườm được xác định bằng cách nhúng cùi chỏ của người to vào chậu nước, ví dụ thấy ấm là được). Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

Vỗ lưng và giúp trẻ bài tiết đờm: Phương pháp vỗ lưng cho trẻ lúc bị ho có đờm sẽ giúp lưu thông tuần hoàn máu của phổi, giúp đờm trong phế quản long ra và thải ra ngoài dễ dàng. Thực hiện vỗ lưng, tốt nhất là trước bữa ăn hoặc sớm đặc biệt một giờ sau lúc ăn để tránh gây nôn, bằng cách gập bàn tay của bạn ở chỗ cổ tay rồi khum bàn tay lại. Giữ cho ngón cái ép về ngón trỏ. Vỗ bên trái rồi sang bên phải, khoảng 3-5 phút ở mỗi khu vực. Chú ý không vỗ về vùng dạ dày, xương ức hay xương sống.

Vệ sinh và chế độ ăn cho trẻ: Vệ sinh đúng cách giúp gặt đi vi khuẩn virut bám về đồ vật xâm nhập cơ thể trẻ. Vệ sinh mũi miệng: Dùng khăn giấy mềm lau sạch nước mũi, nước dãi rồi vứt bỏ khăn ngay sau khi sử dụng. Nếu sử dụng khăn xô thì phải đặc biệt chú ý giữ vệ sinh khăn. Việc dùng đi dùng lại khăn xô đã nhiễm bẩn và không được giặt sạch sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn/ virut bám trên khăn quay trở lại cơ thể bé. Vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, đồ sử dụng của trẻ. Người chăm sóc cần rửa tay sạch sẽ lúc chăm sóc và chuẩn bị đồ ăn cho trẻ. Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt. Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường, không nên ép trẻ ăn hết phần thức ăn cha mẹ đã chuẩn bị. Có thể dùng quất hấp mật ong, hoa hồng bạch hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống.

Khi nào cần đưa trẻ nhập viện?

Khi trẻ ho, sổ mũi có kèm theo 1 trong những dấu hiệu sau đây phải ngay thức thì đưa trẻ đến cơ sở y tế sắp nhất: Có lõm ngực (phần giữa bụng và ngực lõm về lúc trẻ hít vào). Thở mệt, cánh mũi phập phồng, tím tái. Thở khò khè hay thở rít lúc nằm yên. Không uống được, co giật hoặc li bì khó đánh thức.

Để bộ phận bệnh, cần vệ sinh sạch sẽ, tránh lây lan. Không hút thuốc, đun nấu trong phòng có trẻ nhỏ. Cách ly trẻ với người bị bệnh để tránh lây lan thành dịch.Nơi ở đủ ánh sáng, thoáng mát, lưu thông không khí tốt. Nếu sử dụng điều hòa thì nên điều chỉnh sao cho chênh lệch nhiệt độ trong nhà và ngoài trời từ 5-7°C để trẻ có thể thích ứng được.Đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch các vắc-xin như bạch hầu - ho gà - uốn ván, Hemophilus influenzae typ B (Hib), phế cầu, cúm...Phát hiện các biểu hiện sớm của bệnh viêm đường hô hấp nói chung như: ho, sốt, chảy nước mũi, khó thở... và các rối loạn khác như tiêu chảy, ăn kém, chậm tăng cân... để chăm sóc và điều trị kịp thời.Đảm bảo cho trẻ có 1 sức khỏe tốt. Khi mang thai, bà mẹ phải khám thai đầy đủ, bảo đảm thai nhi phát triển tốt, có chính sách ăn đủ chất dinh dưỡng như protid, lipid, các loại vitamin, muối khoáng... Nên cho trẻ bú mẹ từ ngay sau lúc sinh tới hai tuổi để cơ thể trẻ phát triển toàn diện và khả năng chống lại bệnh tật rất tốt hơn.

ThS. Nguyễn Thị Thu Hằng

Cách chăm sóc răng miệng cho bé

Nguyễn Vân Thanh (Quảng Ninh)

Thời điểm mọc răng lần đầu tùy theo từng đứa trẻ, có thể sớm hơn hoặc muộn hơn nhưng thường là trong khoảng tháng thứ 7, thứ 8 và cho tới 2,5 tuổi trẻ mọc đủ 10 răng sữa mỗi hàm. Thông thường trẻ sẽ mọc 2 răng cửa hàm dưới, sau đó sẽ là 2 răng cửa hàm trên. Do lớp men của răng sữa mỏng chưa bằng 1 nửa so với răng vĩnh viễn nên mềm, dễ bị vỡ và tạo thành các lỗ hổng tại răng nhanh hơn. Do đó, cần lưu tâm chăm sóc răng cho bé ngay từ lúc răng sữa mới mọc. Một số cha mẹ không quan tâm tới việc chăm sóc răng sữa vì cho rằng răng sữa sẽ được thay thế bằng răng vĩnh viễn chỉ cần khoảng ngắn. Tuy nhiên, sâu răng sữa sẽ làm giảm thiểu việc nhai thức ăn của trẻ. Việc này làm giảm quy trình tiêu hóa thức ăn, song song làm ảnh hưởng đến sự phát triển cơ hàm có thể liên quan đến việc phát âm của trẻ. Sâu răng sữa cũng có thể ảnh hưởng tới sự đều đặn và chất lượng của hàm răng sau này.

Vì thế khi trẻ có những chiếc răng sữa đầu tiên, cha mẹ hay người chăm sóc cần lưu ý làm sạch răng cho trẻ sau lúc bú, sau khi ăn và trước khi đi ngủ bằng cách dùng vải mềm sạch ẩm lau răng. Khi răng hàm Tiến hành mọc, cần tạo thói quen đánh răng bằng bàn chải mềm cho trẻ đều đặn mỗi ngày. Đánh răng nhẹ nhàng cho trẻ khoảng nửa tiếng sau khi ăn và trước lúc đi ngủ. Để cho trẻ thích thú với việc đánh răng, bạn có thể mua bàn chải và kem đánh răng dành riêng cho trẻ em, có hình dáng và mùi thơm phù hợp với trẻ nhỏ.

BS. Lê Thục

Mách nhỏ bí quyết để phụ nữ bị són tiểu “Vô tư tận hưởng cuộc sống”

Theo các chuyên gia sản khoa, són tiểu là sự rò rỉ nước tiểu ra ngoài không theo ý muốn lúc cười, ho, vận động mạnh hay bê vật nặng gây ra bởi sự suy yếu cơ sàn chậu do lão hóa tự nhiên hoặc mang thai, sinh nở hoặc 1 số vấn đề sức khỏe như đái tháo đường, táo bón... Ước tính, khoảng 34% phụ nữ trên toàn thế giới đang chẳng may gặp phải khiếu nại này.

Mặc dù không nguy hiểm tính mạng, són tiểu liên tục kéo dài sẽ gây ra cảm giác ẩm ướt khó chịu, mất vệ sinh, khiến phái đẹp bất an, thậm chí “khủng hoảng” và mất dần sự tự tin trong giao tiếp và sinh hoạt. Ngoài ra, nếu không giữ vệ sinh sạch sẽ, són tiểu là nguy cơ gây viêm nhiễm da, bộ phận sinh dục, đường tiết niệu có thể dẫn tới nhiều khiếu nại sức khỏe khác.

Chứng són tiểu gây ra nhiều phiền toái cho chị em phụ nữ.

Để hạn chế những trường Hợp này, nhiều chị em đã chọn hướng giải quyết sử dụng các sản phẩm truyền thống như khăn giấy, băng vệ sinh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia về sản khoa việc sử dụng các sản phẩm này để nhằm ngăn cản sự cố do són tiểu gây ra hiện chưa đáp ứng được yêu cầu về độ thấm hút và khử mùi nước tiểu.

Mới đây, Công ty Cổ phần Diana Unicharm – nhà sản xuất sản phẩm chăm sóc vệ sinh cá nhân số một Nhật Bản đã ra mắt băng thấm tiểu Ufree nhập khẩu từ tập đoàn Unicharm Nhật Bản chuyên sử dụng cho phụ nữ gặp vấn đề són tiểu.

Mang đến thông điệp “Són tiểu chỉ là chuyện nhỏ! Để phụ nữ vô tư tận hưởng cuộc sống”, băng thấm tiểu Ufree là sản phẩm chuyên dụng trước hết tại Việt Nam đáp ứng đề nghị vào độ thấm hút nước tiểu nhanh, mang lại cảm giác khô thoáng và thoải mái cho người sử dụng với các tính năng ưu việt: Lõi thấm siêu tốc 1s giúp thấm hút nhanh gấp 3 lần băng vệ sinh thông thường; Công nghệ khử mùi nước tiểu 24h giúp ngăn mùi hiệu quả suốt ngày dài.

Các chuyên gia của Cổ phần Diana Unicharm cũng cho hay: Sử dụng băng thấm tiểu không chỉ giúp phái đẹp giải tỏa nỗi lo mất kiểm soát tiểu một thể mà còn bảo vệ sức khỏe để các chị em luôn thoải mái về cả tinh thần và thể chất.

Với băng thấm tiểu Ufree, mọi phiền toái do chứng són tiểu gây ra cho phụ nữ sẽ được giải tỏa.

Hiện sản phẩm băng thấm tiểu Ufree có 3 loại nhẹ, vừa và nhiều thích hợp cho các mức độ són tiểu khác nhau. Sản phẩm đang được đem đến ở các hiệu thuốc, siêu thị, các địa chỉ tạp hóa, trung tâm tiện lợi trên toàn quốc.

Mặc dù có rất nhiều tính năng giúp chị em mắc chứng són tiểu được thoải mái và không còn lo ngại sự cố do són tiểu gây ra, nhưng hiện mức giá áp dụng sử dụng thử của sản phẩm rất hấp dẫn, chỉ từ 17.000 đồng cho 1 hộp sản phẩm 8 miếng.

Hoàng Chi

Cách nhận biết sớm trẻ sốt xuất huyết

Con gái tôi năm nay 6 tuổi, cháu bị sốt cao hai ngày nay (không ho, không sổ mũi) đã uống thuốc hạ sốt nhưng không đỡ. Liệu có phải cháu bị sốt xuất huyết?

Trần Thị Hằng (tranhang@gmail.com)

Sốt xuất huyết (SXH) là bệnh do virut gây ra, có 2 triệu chứng cơ bản, đó là: sốt và xuất huyết. Trong đó triệu chứng sốt là căn bản vì luôn xảy ra lúc bệnh khởi phát. Chứng sốt trong bệnh SXH có 1 số đặc điểm khác với chứng sốt của bệnh khác với 3 đặc điểm: sốt đột ngột bất thình lình (trước đó trẻ hoàn toàn bình thường); sốt cao: nhiệt độ lên tới 39-40oC hoặc cao hơn, sờ vào trán trẻ thấy nóng ran; sốt liên tục, liên miên ngày đêm không lúc nào ngưng, có cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt thì nhiệt độ cũng chỉ giảm 1 lát lại tăng lên. Triệu chứng xuất huyết thường diễn ra sau lúc bắt đầu sốt 1 vài ngày và rất đa dạng như xuất huyết dưới da, xuất huyết niêm mạc,... Xuất huyết dưới da thường ở cẳng tay cẳng chân, nách ngực, thắt lưng. Biểu hiện chấm xuất huyết (những chấm đỏ không biến mất khi ấn vào, đây cũng chính là điểm để phân biệt với trường hợp nốt đỏ do phát ban khi ấn vào sẽ biến mất)...; xuất huyết niêm mạc như chảy máu mũi (chảy máu cam), chảy máu răng, đại nhân thể ra máu; tại nữ tuổi dậy thì có thể xuất huyết âm đạo (kinh nguyệt trước kỳ). Điều cần lưu ý là có tới 4 týp virut gây SXH, bởi vậy người bệnh mắc SXH rồi vẫn có thể bị mắc. Nghĩ ngay đến SXH khi trẻ sốt liên miên, uống thuốc hạ sốt bớt rồi lại sốt, không ho, không sổ mũi; hoặc nếu thấy trẻ sốt sử dụng thuốc hạ sốt 2 ngày không đỡ và thấy những chấm đỏ dưới da ấn không mất đi, cần cho trẻ đi khám ngay ở trung tâm y tế.

BS. Trần Kim Anh

Viêm móng điều trị có khó?

Phạm Thị Ngoan (phamngoan@gmail.com)

Viêm móng là bệnh rất hay gặp hiện nay. Biểu hiện móng bị mất độ bóng, phát triển thành sần sùi, quanh móng viêm đỏ, đôi khi nhiễm khuẩn có mủ và đau. Sở dĩ nhiều người mắc bệnh này bây giờ vì đây là bệnh có liên quan với viêm da kích ứng do nghề nghiệp phải tiếp xúc với hóa chất. Hay gặp nhất là những người nội trợ phải giặt, rửa chén bát dùng các chất tẩy rửa. Nếu có bội nhiễm vi khuẩn làm cho bệnh trở nên nặng hơn. Thường là bàn tay thuận phải tiếp xúc nhiều thì bị nặng hơn so với bàn tay kia. Kèm theo là da bàn tay, ngón tay cũng bị bệnh mà dân gian hay gọi là bị á sừng. Trong trường hợp này, phải tránh tiếp xúc với hóa chất, nước bằng cách đi găng tay bảo vệ lúc làm việc, chú ý dùng găng tay vải bên trong và bên ngoài là găng tay ni lông, không sử dụng găng tay cao su vì chính cao su cũng gây dị ứng tiếp xúc. Về điều trị: bệnh thường dai dẳng, khó điều trị, vì vậy để phòng bệnh cần bảo vệ tay thật tốt bằng cách đeo găng bảo hộ lúc lao động phải tiếp xúc với chất tẩy rửa. Khi đã bị bệnh cần khám và điều trị sớm. Điều trị ngay nhiễm khuẩn nếu có và điều trị viêm da bằng các loại thuốc có corticoid. Lời khuyên bạn nên khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để được hướng dẫn dùng thuốc thích hợp.

BS. Vũ Lan Anh

Hạ huyết áp do thuốc, xử trí thế nào?

Tôi bị như vậy có phải do thuốc không. Tôi nên làm gì, mong được tư vấn.

Nguyễn Văn Tân (Hà Nội)

Theo thư bác mô tả thì các dấu hiệu đó là tình trạng bị hạ huyết áp tư thế đứng, với huyết áp tâm thu giảm ít nhất 20mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương giảm ít nhất 10mmHg khi đứng trong vòng 3 phút. Đây là 1 tác dụng phụ thường gặp lúc dùng các thuốc điều trị nâng cao huyết áp, trong đó có metoprolol. Hạ huyết áp tư thế đứng thường là nhẹ, kéo dài vài giây đến vài phút sau khi đứng. Tuy nhiên, hạ huyết áp tư thế đứng trong khoảng thời gian dài có thể là một dấu hiệu của nhiều khiếu nại nghiêm trọng hơn, thậm chí có thể bị mất ý thức, ngay cả trong giây lát.

Hạ huyết áp tư thế đứng dễ gây té ngã với nhiều hệ lụy vào giảm chức năng vận động và tâm lý. Thay đổi huyết áp lúc đứng và ngồi như là một kết quả của việc hạ huyết áp tư thế đứng có thể là 1 yếu tố nguy cơ đột quỵ. Việc lặp đi lặp lại của hạ huyết áp tư thế đứng có thể làm hỏng các phòng của não, làm nâng cao nguy cơ một số dạng bệnh mất trí nhớ và các rối loạn não khác, nên việc bộ phận ngừa hạ huyết áp thế đứng cần được được chú trọng.

Để phòng ngừa hạ huyết áp thế đứng, bác nên có chế độ ăn uống hợp lý, vận động cơ thể nhẹ nhàng phù hợp sức khỏe, không nên ngồi một chỗ. Khi muốn ra khỏi giường, nên ngồi tại mép giường 1 phút trước lúc đứng. Hoặc lúc ngồi xuống muốn đứng lên phải đứng từ từ; nên tập xoa bóp cơ bắp chân trước khi ngồi hoặc đứng lên.

Trường hợp bị hạ huyết áp thế đứng khiến bác khó chịu hoặc dấu hiệu ngày một nâng cao và nặng hơn, thì bác nên đi khám bệnh ngay và báo cho bác sĩ biết để được giải đáp và có hướng xử trí. Khi chưa có ý kiến của thầy thuốc, người bệnh vẫn phải tiếp diễn sử dụng thuốc hạ huyết áp theo chỉ định. Tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc hoặc giảm liều sẽ không kiểm soát được huyết áp. Khi đó huyết áp tăng vọt, dễ gây các biến chứng nguy hiểm.

DS. Yến Trang

Bạn có bị tiền đái tháo đường?

Cơ thể sản xuất insulin để cho phép chuyển đổi đường được dung nạp từ thực phẩm chứa carbohydrate thành năng lượng và để giữ mức đường máu trong một giới hạn khỏe mạnh. Bệnh đái tháo đường thường Tiến hành lúc cơ thể đang trở nên đề kháng với insulin, chủ yếu là do tăng cân nặng, đặc biệt béo bụng.

Tiền đái tháo đường là lúc đường máu khi đói nâng cao hoặc dung nạp glucose bị suy giảm. Tiêu chuẩn chẩn đoán là đường máu lúc đói từ 100mg/dL-125mg/dL (bình thường dưới 100mg/dL), hoặc hemoglobin A1c nằm trong khoảng 5,7-6,4% (bình thường ít hơn 5,7%).

Tăng cường rèn luyện thể lực giúp giảm nguy cơ mắc đái tháo đường. Ảnh: TM

Tăng cường rèn luyện thể lực giúp giảm nguy cơ mắc đái tháo đường. Ảnh: TM

Ai có nguy cơ mắc tiền đái tháo đường?

Có một số nhân tố nguy cơ mà bạn có thể kiểm soát và những nhân tố nguy cơ không thể kiểm soát:

Tuổi cao: Khi già đi, tuyến tụy của bạn giảm hoạt động và có thể làm cho insulin tiết ra ít hơn, dẫn tới tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.

Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có tiền sử bệnh đái tháo đường, bạn có nguy cơ gia nâng cao không chỉ đối với bệnh tiền đái tháo đường, mà còn phát triển thành bệnh đái tháo đường trong tương lai. Nguy cơ mắc bệnh nâng cao lên khi bạn có lối sống không lành mạnh như chính sách ăn uống kém, ít hoạt động thể chất, hút thuốc...

Chủng tộc: Một số dân tộc có nguy cơ cao mắc tiền đái tháo đường và đái tháo đường, bao gồm người Mỹ Latinh, người Mỹ gốc Á châu, người đảo Thái Bình Dương và người da đen không phải gốc Mỹ Latinh.

Tiền sử mắc bệnh đái tháo đường thai nghén.

Béo bụng và/hoặc béo phì: Lý do là vì mỡ bụng, được gọi là “chất béo nội tạng” làm tăng giải phóng các axit béo tự do, có thể làm nâng cao đề kháng insulin. Ngoài ra, mỡ bụng cũng có thể làm nâng cao nguy cơ bệnh tim, cũng như tăng cholesterol, huyết áp và triglyceride. Bệnh béo phì đóng một vai trò cần thiết trong việc phát triển tiền đái tháo đường và đái tháo đường vì béo phì có thể dẫn tới đề kháng insulin. Những người mắc tiền đái tháo đường hay đái tháo đường vẫn có khả năng sản xuất insulin, nhưng họ không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả. Kết quả là cơ thể tiếp tục tạo ra nhiều insulin hơn, theo thời gian tuyến tụy trở nên quá sức và sẽ mất khả năng tạo ra 1 lượng insulin thiết yếu theo nhu cầu cơ thể.

Thiếu vận động: Tập thể dục giúp cơ thể bạn sử dụng insulin. Insulin là hormon lấy glucose từ máu chuyển về tế bào để dùng tạo ra năng lượng. Một lối sống tĩnh ở có thể dẫn đến kháng insulin cao hơn.

Dấu hiệu cảnh báo

Thông thường, không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng của tiền đái tháo đường. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc đi tiểu nhiều hơn. Các bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh tiền đái tháo đường bằng cách sử dụng 1 bài kiểm tra đường máu khi đói (không ăn bất cứ thứ gì trong 8 giờ trước đó), hoặc 1 bài kiểm tra đường máu sau hai giờ thử nghiệm dung nạp glucose, hoặc 1 bài kiểm tra máu đo HbA1c (bạn không phải nhịn đói cho kiểm tra này).

Với bất cứ ai trên 45 tuổi: Nếu kết quả kiểm tra đường huyết bình thường, cần phải lặp lại kiểm tra tối thiểu mỗi 3 năm, việc xét nghiệm có thể thường xuyên hơn tùy thuộc về kết quả xét nghiệm ban đầu (những bệnh nhân tiền đái tháo đường nên được kiểm tra hàng năm).

Phòng ngừa cách gì?

Thực tế, bạn có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn tiền đái tháo đường bằng cách thay đổi lối sống như tập thể dục nhiều hơn, giảm cân và ăn uống lành mạnh hơn.

Nếu bạn duy trì một trọng lượng vừa phải; tập thể dục; ăn 1 chế độ ăn uống cân bằng nhiều rau, protein nạc, chất béo lành mạnh và carbohydrate giàu chất xơ, bạn có thể ngăn ngừa và làm chậm lại tình trạng tiền đái tháo đường và đái tháo đường. Cụ thể như sau:

Giảm cân: Các nghiên cứu cho thấy rằng giảm cân vừa phải từ 5-7% trọng lượng cơ thể có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự tiến triển của tiền đái tháo đường và bệnh đái tháo đường.

Giảm lượng carbohydrate: Carbohydrate là chất dinh dưỡng ảnh hưởng đến lượng đường trong máu nhiều nhất. Bạn có thể giảm lượng đường trong máu và giảm cân bằng cách ăn ít carbohydrate. Tránh các carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng, mì ăn liền, gạo trắng và đồ ăn nhẹ. Loại bỏ nước trái cây và thức uống có vị ngọt khác và nâng cao lượng thức ăn rau quả.

Áp dụng chế độ ăn uống Địa Trung Hải: Chế độ ăn uống Địa Trung Hải là một chế độ ăn uống giàu trái cây, rau quả và cấp thiết nhất có chất béo lành mạnh, như các loại hạt và dầu ô liu. Một số nghiên cứu cho thấy, chất lượng chất béo bạn ăn là cần phải có hơn tổng lượng chất béo. Có lẽ đây là lý do tại sao một số nghiên cứu đã cho thấy có mối liên quan giữa ứng dụng chính sách ăn Địa Trung Hải và dự bộ phận đái tháo đường týp 2.

Tập thể dục: Hoạt động thể chất không chỉ giúp giữ cân nặng của bạn trong kiểm soát, mà còn giúp bạn dùng insulin tốt hơn. Insulin giúp các tế bào dùng đường, ngăn ngừa nâng cao glucose trong máu. Tăng hoạt động thể chất có thể giúp giảm nguy cơ bệnh đái tháo đường 1 nửa.

BS. Nguyễn Hải Lê

Dấu hiệu quai bị biến chứng

Con trai tôi 14 tuổi, bị sưng nề và đau tại má bên trái nhưng phần da sưng không tấy đỏ. Như vậy có phải cháu bị bệnh quai bị? Nếu bị biến chứng sẽ có biểu hiện thế nào?

Phạm Thị Toan (Thái Nguyên)

Quai bị là bệnh viêm tuyến mang tai do virut. Bệnh thường phát vào mùa xuân có thể gây thành dịch nhất là ở những nơi nhà trẻ, trường học. Tuổi nào cũng có thể bị bệnh quai bị. Sau khi tiếp xúc với virut quai bị khoảng 14-24 ngày, người bệnh có cảm giác khó chịu, ăn kém, sốt, đôi khi rét, đau họng và đau góc hàm. Sau đó, tuyến mang tai sưng to dần trong khoảng 3 ngày rồi giảm sưng dần trong khoảng 1 tuần. Tuyến mang tai có thể sưng 1 bên hay hai bên. Nếu sưng cả 2 bên thì 2 tuyến có thể không sưng cùng lúc, tuyến 2 bắt đầu sưng lúc tuyến 1 đã giảm sưng.Bệnh quai bị có thể gặp các biến chứng viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn thường diễn ra sau đợt viêm tuyến mang tai khoảng 7-10 ngày nhưng cũng có thể có hiện tượng trước hoặc đồng thời. Tinh hoàn sưng to, đau, mào tinh căng phù như một sợi dây thường. Tình trạng viêm và sốt kéo dài 3-7 ngày, sau đó khoảng 50% số trường hợp tinh hoàn teo dần. Vì bệnh do virut nên không có thuốc đặc trị mà chủ yếu nghỉ ngơi, nếu có biến chứng viêm tinh hoàn (thấy tinh hoàn sưng, đau như nói trên) cần khám và điều trị ngay để phòng vô sinh do teo tinh hoàn. Phòng bệnh quai bị hiệu quả bằng tiêm vắc-xin. Tuy nhiên, nếu đã tiêm vắc-xin mà mắc thì cũng nhẹ và ít biến chứng.

BS. Vũ Lan Anh

Mẹ bị cúm nhẹ vẫn có thể ảnh hưởng tới sự phát triển não của thai nhi

Tác giả nghiên cứu, Alexandre Bonnin ở trường Y Keck, ĐH Nam California, Mỹ cho biết: trong 3 tháng đầu của thai kỳ, nếu như mẹ bị 1 bệnh nhiễm trùng như cúm, nguy cơ bé bị tâm thần phân liệt sau 15 năm nâng cao khoảng 3 lần. Ông giải thích, điều đó không có nghĩa, nếu như mẹ bị cúm, trẻ sẽ bị tâm thần phân liệt nhưng nguy cơ này sẽ tăng.

Các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu cách hệ miễn dịch của chuột mang thai (tương đương với mang thai 3 tháng đầu ở người) phản ứng với một hóa chất bắt chước một nhiễm vi-rút giống như bệnh cúm.

Chuột con của những chuột mẹ có hệ miễn dịch phải “vật lộn” chống lại sự tấn công của vi-rút, thậm chí là nhẹ, tăng nguy cơ bị những bất thường hệ thần kinh trung ương. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hàm lượng tryptophan, 1 axit amin kích hoạt hệ miễn dịch tăng, khiến cho nhau thai sản sinh nhiều serotonin hơn, dẫn tới hàm lượng serotonin cao hơn trong não bào thai. Serotonin rất thiết yếu trong sự phát triển não của thai nhi và có thể điều chỉnh cách não thai nhi bắt tín hiệu.

Đáp ứng với hàm lượng serotonin từ nhau thai nâng cao cao, não của thai nhi ức chế chính nó hình thành các tế bào thần kinh, có lẽ là vì các thụ thể cảm tiếp nhân được có quá nhiều serotonin trong đó. Đây có thể là vấn đề, đặc biệt là lúc nó khiến phần não trước không phát triển được như bình thường.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Neuroscience.

BS Cẩm Tú/Univadis

(Theo THS/ http://www.thehealthsite.com/news/study-says-flu-during-pregnancy-can-affect-foetal-brain-development-ag0516/)

Nổi mày đay do dị ứng thời tiết, có chữa khỏi hẳn?

Phạm Thu Loan(thuloan@gmail.com)

Dị ứng nổi mày đay thời tiết là bệnh có liên quan đến hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng với các tác động từ bên ngoài môi trường, cụ thể là thời tiết thay đổi đột ngột. Các triệu chứng dị ứng diễn ra ở từng người không như nhau nhau. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất lúc bị dị ứng thời tiết là da nổi phát ban với các mẩn đỏ và ngứa. Ngứa rất dữ dội, càng gãi càng ngứa. Có khi gãi đến chảy cả máu vẫn không đỡ. Da của người bệnh thường bị sẩn, phù, có hiện tượng rất nhanh tại bất kỳ vùng da nào. Các nốt sẩn có màu hồng nhạt hoặc đỏ tía, sưng, phù nề, hình dạng có khi vòng tròn, có khi vệt dài hoặc hình ô van. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến nổi mày đay mẩn ngứa như do trảo đổi thời tiết đột ngột, chuyển mùa, mưa ẩm, gió lạnh, nắng nóng…Ngày có mưa hoặc ẩm ướt: Độ ẩm có thể làm cho nấm mốc phát triển cả tại trong nhà và ngoài trời. Mạt bụi cũng phát triển mạnh trong không khí ẩm, từ đó làm tăng nguy cơ gây dị ứng. Về điều trị: Ngứa do thay đổi thời tiết chỉ điều trị khỏi từng đợt chứ không thể chữa khỏi vĩnh viễn. Đối với một số bệnh nhân, khi thời tiết ấm lên, cơn ngứa cũng chấm dứt. Tuy nhiên, nếu như có dấu hiệu bị ngứa do thời tiết, nên đi khám chuyên khoa để được chỉ định sử dụng thuốc. Khi bị ngứa do dị ứng thời tiết, không nên gãi nhiều vì sẽ gây nhiễm khuẩn da. Bên cạnh đó, nước hoa quả cũng được xem như một phương pháp chữa trị hiệu quả đối với chứng bệnh dị ứng bởi thường xuyên uống nước ép hoa quả sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch, từ đó giúp nỗ lự tình trạng dị ứng thời tiết.

BS. Hoàng Văn Thái

Đã mắc Rubella có mắc sởi nữa không?

Xin bác sĩ cho biết nếu như đã mắc Rubella thì có cần tiêm vắc-xin bộ phận sởi nữa không?

Nguyễn Vũ Việt Anh(vietanh @gmail.com)

Bệnh Rubella còn gọi bệnh sởi Đức - là bệnh truyền nhiễm do virut gây ra. Biểu hiện chính của bệnh là sốt, phát ban và nổi hạch sau tai. Bệnh gặp tại mọi lứa tuổi. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc gần với người bị bệnh. Triệu chứng chính là sốt, phát ban và nổi hạch. Sốt: đau đầu, mệt mỏi thường xuất hiện 1- 4 ngày, sau khi phát ban thì sốt giảm. Sốt nhẹ 38,5oC. Nổi hạch: Ở vùng xương chẩm, khuỷu tay, bẹn, cổ, sờ hơi đau. Hạch thường nổi trước phát ban, tồn ở vài ngày sau khi ban bay hết. Phát ban: khi đầu tại trên đầu, mặt, rồi mọc khắp toàn thân, thường không tuần tự như sởi. Cần phân biệt với ban của sởi: Ban sởi sờ mịn, mọc thứ tự từ trên đầu, mặt xuống, sau lúc bay để lại các vảy như phấn rôm, trên da có các vằn màu sẫm. Đau khớp hoặc đau khắp mình mẩy, hay gặp tại phụ nữ. Các khớp ngón tay, cổ tay, gối, cổ chân đau trong lúc phát ban, sau đó không để lại di chứng. Để biết chính xác có phải Rubella bạn chỉ cần xét nghiệm máu. Trường hợp đã mắc Rubella sẽ có kháng thể suốt đời và không mắc lại nhưng nếu như bạn chưa tiêm vắc-xin sởi, quai bị, thì bạn vẫn là đối tượng có nguy cơ mắc hai bệnh sởi và quai bị và lời khuyên bạn nên tiêm phòng ngay.

BS. Trần Duy Minh

U nang buồng trứng trị thế nào?

Đặng Thị Hoa (danghoa@gmail.com)

Thông thường u nang buồng trứng có 2 loại là u cơ năng và u thực thể. Các khối u cơ năng thường chỉ gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nguyên nhân do rối loạn chức năng buồng trứng, thường do chu kỳ kinh không phóng noãn, qua nhiều chu kỳ nang noãn tăng dần kích thước thành u nang buồng trứng, loại này thường không nguy hiểm và tự mất đi. U nang thực thể gặp tại tất cả phụ nữ, kể cả những bé gái chưa dậy thì cho tới các chị em phụ nữ sau khi mãn kinh. Trong nhiều trường hợp, u nang buồng trứng không có biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên, chị em vẫn có thể dựa về 1 số triệu chứng dưới đây để tiếp nhân biết: Những cơn đau: có cảm giác đau sau lúc quan hệ tình dục, đau tại vùng xương chậu; đau bụng lâm râm hoặc cảm giác khó chịu trong âm đạo. Kinh nguyệt bất thường: kinh nguyệt thường xuyên bị rối loạn, màu sắc của máu kinh nguyệt chuyển sang sẫm đen. Bụng hơi to, tức vùng bụng dưới. U nang buồng trứng, ví dụ không phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây biến chứng cấp tính như: xoắn nang, chảy máu trong nang, vỡ nang, nhiễm trùng, chèn ép tiểu khung. Đặc biệt, các khối u có thể gây hiếm muộn, sẩy thai, đẻ non. Khi đã được chẩn đoán xác định là u nang thực thể thì dù lớn hay nhỏ cũng cần xử lý bằng phẫu thuật. Tuy nhiên, tùy theo kích thước và tính chất khối u cũng như độ tuổi, nguyện vọng sinh đẻ của bệnh nhân các bác sĩ sẽ chọn phương pháp phù hợp là cắt bỏ tất cả khối u và buồng trứng bên bệnh hay chỉ bóc tách khối u để lại phần buồng trứng lành. Lời khuyên, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên sản phụ khoa để được hỗ trợ tư vấn điều trị phù hợp.

BS. Kim Oanh

Học nhạc có thể cải thiện trí nhớ, thành tích học tập của trẻ

âm nhạc nỗ lự trí nhớ tại trẻ

Đồng tác kém chất lượng nghiên cứu Artur Jaschke từ ĐH Amsterdam tại Hà Lan cho biết: “Mặc dù các dấu hiệu cho thấy âm nhạc có những ảnh hưởng có lợi lên nhận thức nhưng âm nhạc đang dần bị đưa ra khỏi chương trình giáo dục chung”. “Nghiên cứu này xúc tiến việc nghiên cứu dài hạn về ích lợi của giáo dục âm nhạc đối với các kĩ năng nhận thức có thể là cửa hàng của thành tựu học tập.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện nghiên cứu này trên 147 trẻ trên nhiều trường học tại Hà Lan, dùng một phương pháp âm nhạc có cấu trúc được phát triển bởi Bộ Nghiên cứu và giáo dục Hà Lan cùng với một Trung tâm chuyên về giáo dục nghệ thuật.

Tất cả các trường học đều tuân theo chương trình học tập thông thường với 1 số có bổ sung các lớp học âm nhạc hoặc nghệ thuật thị giác.

Trong đó, trẻ được học cả lý thuyết và thực hành.

Sau 2,5 năm, khả năng học tập của trẻ được đánh giá cũng như các kĩ năng tiếp nhân thức khác bao gồm các kĩ năng lập kế hoạch, trí nhớ.

Các nhà nghiên cứu thấy rằng trẻ được học âm nhạc đã cải thiện đáng kể về tiếp nhân thức so với các trẻ khác trong nghiên cứu.

Các lớp nghệ thuật thị giác cũng cho thấy lợi ích. Trẻ trong các lớp học này đã nỗ lực đáng kể vào trí nhớ thị giác, trí nhớ ngắn hạn so với những trẻ không được học thêm bất cứ môn nào.

Trẻ được học nhạc cũng có nỗ lực vào tư duy ngôn ngữ, khả năng lập kế hoạch, tổ chức và hoàn tất các nhiệm vụ cũng như thành tích học tập.

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng các kĩ năng nhận thức phát triển trong các bài học âm nhạc có thể ảnh hưởng tới khả năng nhận thức của trẻ về những đối tượng hoàn toàn không liên quan, dẫn tới nỗ lực thành tích học tập.

BS Thu Vân

(theo Univadis/Indian Express)